Kısmi basıncı etkileyen faktörler nelerdir?
Doğada bulunan tüm gazlar birbiriyle karışım oluşturduklarında homojen olarak karışmaktadır. Bu tüm karışımlara ise çözelti adı verilmektedir. Hava, LPG ve doğalgaz gaz karışımına verilecek örneklerdir. Gaz karışımı içerisinde yer alan gazların tek başına yaptıkları basınca ise kısmi basınç adı verilmektedir. Karışım içerisindeki toplam basınç ise içerisinde bulunan gazların kısmı basınçlarının toplanmasıyla elde edilir. Normal gaz basıncını etkileyen tüm faktörler kısmı basıncı da etkilemektedir. Bu faktörler ise şunlardır:
Yoğunluk: Bir maddenin birim hacmindeki kütle miktarına yoğunluk adı verilmektedir. “d” ifadesi ile gösterilir. m/V formülüyle bulunan bu miktar kütlenin artmasıyla doğru orantılı olarak artarken hacim ile ters orantıya sahiptir. Kısmı basıncın artması ve azalmasında da etkili olan bu faktörde, yoğunluğu daha büyük olan gazlar karışımda daha fazla kısmi basınca sahiptir.
Sıcaklık: Sıcaklık tüm maddelerde olduğu gibi gazlarda da basıncı etkileyen en önemli faktördür. Gaz maddelerinin sahip olduğu hız ve kinetik enerji sıcaklıkla doğru orantılı olarak artar. Kinetik enerjisi daha yüksek olan tanecikler bulunduğu kaba daha yüksek çarpma hızı sebebiyle yüksek basınca sebep olacaktır. Farklı sıcaklıklarda bulunan gazlardan ısısı daha yüksek olanın kısmı basıncı daha yüksek olacaktır.
Hacim: Bir ortamda bulunan gazlar tanecikleri arasında bulunan boşlukların fazla olması sebebiyle belirli bir hacme sahip değildir. Konuldukları kapta o şekle bürünerek belirli bir hacme sahip olurlar. Basınç ile hacim P.V=n.R.T bağlantısından da anlaşılacağı üzere ters orantıya sahiptir. Gaz karışımlarında ise küçük hacme sahip olan gazın kısmi basınç oranı daha yüksektir. Bunun en önemli sebebi ise fazla hacimde tanecikler birbirinden daha fazla uzaklaşacağından uyguladıkları basınç da azalacaktır.
Yukarıdaki kriterler kısmı basıncı direk olarak etkilemektedir. Bir başka deyişle gazların basıncını etkileyen her faktör kısmı basıncı da etkiler.