Maddenin hâl değiştirmesi nasıl sağlanabilir?
Maddeler katı, sıvı, gaz ve plazma olmak üzere 4 farklı halde bulunabilir. Bu maddelere belirli ölçüde ısı verildiğinde veya sıcaklığını başka maddelere verdiğinde hal değişimi olayı gerçekleşir. Hal değişimi sırasında sıcaklık sabit kalır ve moleküller arasındaki potansiyel enerjinin ısı verilerek ya da alınarak değişmesi sağlanır. Hal değiştiren maddenin yalnızca hacmi değişir. Oluşan madde diğer maddenin aynısı olduğundan hal değişimleri fiziksel bir değişimdir.
Erime : Katı halde bulunan bir maddenin belirli bir ısı enerjisi alarak sıvı hale geçmesine erime adı verilir. Bu hal değişimi sırasında maddenin hacmi artar. Fiziksel bir değişimdir. Örnek olarak buzun eriyerek suya dönüşmesini verebiliriz.
Donma : Sıvı halde bulunan bir maddenin içerisinde bulunan ısıyı dışarı vermesiyle ısı kaybederek katı halde geçmesine donma adı verilir. Bu değişim sırasında genel olarak hacim azalır. Erime olayının tam tersidir diyebiliriz. Diğer hal değişiminde de olduğu gibi fiziksel bir değişimdir. En güzel ve akılda kalıcı örnek suyun donarak buz haline geçmesidir.
Buharlaşma : Sıvı halde olan bir maddenin kaynama sıcaklığına kadar ısı verilerek gaz hale dönüştürülmesine buharlaşma adı verilmektedir. Endotermik bir olaydır. Bu hal değişimi sırasında ortamın ısısı azalır. Örnek olarak suyun kaynayarak buharlaşmasını gösterebiliriz.
Yoğuşma : Gaz halde bulunan bir maddenin sıvı haline tekrar dönmesi olayına yoğuşma denir. Fiziksel değişimlerdeki tanımı sağlayan bu hal değişimi ısı verilmesi ile gerçekleşir. Bu hal değişimi bazı kombi türlerinde kullanılarak enerji tasarrufu sağlamaktadır.
Süblimleşme : Katı halde olan bir maddenin sıvı hale geçmeden direk olarak gaz haline geçmesi olayına sublimleşme adı verilir. Etraftan ısı alımı yoluyla gerçekleşen bu hal değişimine en iyi örnek naftalinin sublimleşmesidir.