Yay ne kadar gerdirilirse ok o kadar uzağa gider. Sebebi nedir?
Enerji en kısa tanımı ile iş yapabilme yeteneğidir. Hayatın farklı alanlarında çeşitli enerjilere ihtiyaç duyulmaktadır. Vücudumuzda meydana gelen yaşamsal faaliyetlerden başlayarak arabaların çalışması, kaloriferlerin yanması, suyun ısınması için enerji gerekmektedir. Hayatta kullanılan enerjinin çok çeşitli türleri bulunmaktadır. Bu türler;
- Nükleer enerji
- Kimyasal enerji
- Ses enerjisi
- Güneş enerjisi
- Işık enerjisi
- Kinetik enerji
- Potansiyel enerji
Enerjinin korunumu kanunu gereği, enerji yoktan var edilemez, var olan enerji de yok edilemez. Var olan bir enerji yok olmayıp başka bir enerji türüne değişmektedir. Varlıkların hareketleri nedeniyle sahip oldukları enerji kinetik enerjidir. Varlıkların konumları nedeniyle sahip oldukları enerji ise potansiyel enerjidir.
Cisimlerin sahip oldukları potansiyel ve kinetik enerjiye şöyle bir örnek verilebilir: Esnek olan cisimler, sıkıştırıldıkları veya gerildikleri zaman potansiyel enerjiye sahip olurlar. Bırakıldığında ve uzağa doğru zıplatıldığında ise ortaya kinetik enerji çıkmaktadır. Potansiyel enerji ve kinetik enerjiden birinin diğerine dönüşmesi mümkün olmaktadır. Günlük yaşamımızda buna çok fazla örnek vardır. Örneğin, duran araba potansiyel enerji taşımaktadır. Fakat hareket ettiğinde potansiyel enerji, kinetik enerjiye dönüşür ve araba ilerler. Cisimler yerden yüksek bir yere kaldırıldığında yer çekimine karşı bir iş yapar. Yukarı kaldırılma o cisimde potansiyel enerji olarak depolanır. Böylece enerjiyi toplayan cisim iş yapabilecek duruma gelir. Oku ile birlikte gerdirilen yayda potansiyel enerji birikir. Yay bırakıldığında ise potansiyel enerji kinetik enerjiye dönüşür. Yay ne kadar çok potansiyel enerjiyle doldurulursa yani ne kadar çok gerilirse, kinetik enerjisi o kadar fazla olacak ve daha uzağa gidecektir.