Buharlaşma hızının yoğuşma hızına eşit olduğu denge durumunda sıvının yaptığı buhar basıncına denge buhar basıncı denir. Denge buhar basıncını etkileyen faktörleri yazınız.
Sıvı ısıtıldığı andan itibaren mutlaka üzerinde buhar bulunmak zorundadır. Belirli bir süre sonra kap içerisinde bulunan sıvı ile buhar arasında bir denge oluşur. Bu denge fiziksel özelliklere sahiptir. Sıvı buhar basıncı veya denge buhar basıncı olarak adlandırılır. Dengenin sağlanabilmesi için sabit bir sıcaklık ve üzeri kapalı bir kap kesinlikle bulunmalıdır. Denge buhar basıncını etkileyen faktörler sıcaklık, safsızlık ve sıvının cinsidir.
Safsızlık : Bir maddenin içerisinde başka bir maddenin çözülmesi o sıvının fiziksel özelliklerini değiştirir. Son halinde sahip olduğu özelliklere ise safsızlık adı verilir.
Bir sıvı içerisinde katı bir madde ( şeker,tuz vs. ) çözünürse o sıvının kaynama noktası artarken, donma noktası ve denge buhar basıncı azalır.
Bir sıvı içerisinde uçucu özelliklere sahip bir madde ( alkol, eter vs. ) çözünürse o sıvının kaynama noktası ve donma noktası azalırken denge buhar basıncı ise artar.
Sıcaklık : Her madde üzerinde etkisi olan sıcaklık ile denge buhar basıncı doğru orantılıdır. Sıcaklık arttıkça denge buhar basıncı da aynı oranda artar. Örnek olarak kaynarken denge buhar basınçları İzmir’de iken Ankara’dan daha fazladır. Bu karşılaştırmayı yaparken safsızlık ve sıvı cinsi aynı kalmalıdır.
Sıvının cinsi : Bir maddenin denge buhar basıncını etkileyen en önemli faktörlerdendir. Sıvının uçucu özelliklere sahip olması denge buhar basıncının da o ölçüde fazla olması anlamına gelmektedir. Örnek olarak su ve alkolü karşılaştırırsak uçucu özelliklere sahip olan alkolün denge buhar basıncı suya göre daha fazladır. Kolonya, alkol ve eter gibi maddeler uçucu özelliklere sahiptir. Aynı sıcaklık ve basınç altında daha az uçucu maddelere oranla buhar basınçları daha yüksektir.