Toplumsal bilinç farklı şekillerde oluşabileceği gibi sadece tarihten feyz alarak oluşması da mümkün olmaktadır. Tarih öğrenmek insanlara; toplumsal değerleri, tarihi olaylardan çıkarım yapmayı, bu çıkarımlar doğrultusunda hareket etmeyi, doğru adım atmanın önemini ve daha birçok şeyi bir arada öğretir. Öğrenilen bu bilgilerden hareketle toplumdaki bireyler kendiliğinden bilinçlenir ve bütünleşerek toplumsal bilinç oluştururlar. Toplumun bilinçli olması bir arada huzurlu, mutlu, dayanışma içinde olmasını sağlar. Bu huzuru ve dayanışmayı tesis etmede en büyük etken de tarih öğrenimidir.
Tarihteki olaylar insanların milli şuurlarının uyanmasına etki eder. Milli şuur sahibi olan bireyler de kendi toplumlarına güvenme ve onlarla bir arada olma eğilimi gösterirler. Bundan sonraki süreç ise toplumun kaynaşarak beraber hareket etmesine doğru gider. Tarih öğrenmenin toplumsal bilince katkı sağlayabilecek diğer faktörleri ise; ortak milli hafızayı uyandırmak, toplumun devamlılığını sağlamak için fedakar olmak, geçmişin bilinip gelecek planı yapılabilmesini sağlamak, milli ve toplumsal kimliğin oluşturulması gibi seçenekler sayılabilir. Geçmişten feyz alıp geleceğini inşaa etmek isteyen her bilinçli vatandaş bunu ancak ve ancak toplumla beraber hareket ederek, toplumsal bir hareketlenme ile elde edebileceğini bilir.