“Memleket tutmak için çok asker ve ordu lazımdır, askerini beslemek için de çok mal ve servete ihtiyaç vardır, bu malı elde etmek için halkın zengin olması gerekir. Halkın zengin olması için de doğru kanunlar konulmalıdır, bunlardan biri ihmal edilirse dördü de kalır. Dördü birden ihmal edilirse beylik çözülmeye yüz tutar.”

Yukarıda Kutadgu Bilig den bir bölüm okudunuz. Beyliğin, devletin ayakta kalabilmesi için “zincirleme” sebeplerden bahsedilmiş. Senkron bir süreç var. Biri olursa diğeri olur, biri olmazsa sistem patlar yani devlet, beylik yıkılır. Yıkılmaması için hangi unsurlara dikkat edilmesi gerektiği zincirin en iç halkasından başlarayak yazalım.

• Kanunlar doğru olmalı. Yani “adalet” sistemi oturmalı. Yanlış yapan, haksızlık yapan, ortamı bozan insanlar cezalandırılmaz ise güven ortamı olmaz. Güven ortamı olmadığı için ticaret olmaz.
• Ticaret olmaz ise halkın zenginliğinden söz edemezsiniz. Zengin halk ise güç demektir. Her türlü güç. Para yani zenginlik kriz anında daha dayanıklılık demektir.  Dışarıdan gelebilecek her türlü tehditde daha fazla dirençlilik demektir.
• Zenginlik ile güçlü orduya sahip olabilirsiniz. Her türlü silah alabilir, daha fazla asker yetiştirebilir, askerlerin eğitimlerini ve donanımlarını artırabilirsiniz.
• Güçlü asker güçlü ordu demek. Güçlü ordu ise güçlü devlet demek. Güçlü devlet memleket demek. Kolay kolay yıkılmaz, Osmanlı gibi yüzyıllarca dünyaya hükmeder. Boyun eğmez, bağımsızdır. Manda ve himaye kabul etmeyen başka bir devlet tarafından sömürülemeyen devlet demektir.