Osmanlı Devleti için çift hane sisteminin faydaları nelerdir?
Osmanlı’da tarımsal arazi mülkiyeti ve zirai üretim hem halk hem devlet için temel refah kaynağı olduğundan tarımsal ekonominin devletin istediği şekilde güçlü tutulmasını sağlayan bir sistemdir. Bu sistem sayesinde devlet elindeki arazilerin ekilmesi, hasadı ve sulama işleri düzenli ve kontrollü şekilde gerçekleştirilmiştir.
İnsan ve hayvan gücüne dayalı olan arazilerin boş bırakılması ve ehil olmayan kişilerin elinde yanlış şekilde kullanımı engellenmiştir. Çifthane sistemi üç unsurdan oluştuğundan hane, bir çift öküz ve çiftliğin bir arada sürekli üretim sağlanacak şekilde tutulması sağlanmıştır.
Sistemde ailenin emeği, bir çift öküz ile işlenen arazi bir üretim biriminin yani devletin genel harcamalar için kullanacağı vergiye kaynak oluşturan üretim birimini oluşturduğundan vergi toplamada istikrar sağlanmıştır.
İşlenen toprak devletin olduğundan çiftçi ailesi elindeki araziyi satamayacağı gibi hibe edemez vakfedemez. Bu da halk açısından tarımda sürekliliği sağlamıştır.
Tahrir defterlerinde bu araziler kayıt altına alınmıştır. Bu durum haksız mülk edinmelerin önüne geçmiştir.
Devlet toprak ve halk üzerindeki kontrolünü sürdürebilir bir duruma getirmiştir.
Zirai üretimin sürdürülmesi devlet tarafından garanti altına alınmıştır.
Çiftliklerin dağılması engellenmiştir. Tarlaların zirai üretim yerine devlet için getirisi olmayacak şekilde bahçe ya da bağ olarak kullanılması engellenmiştir.
Tarımsal faaliyetin sadece belli kişilerin elinde toplanmasını önüne geçilerek kişilerin emeklerinin sömürülmesine fırsat verilmemiştir.
Ekonominin temeli tarıma dayalı olduğundan tarımsal üretim faaliyetini sürekliliğini sağlanmıştır.
Çiftçiler haklı bir neden olmaksızın kendilerine verilen arazileri boş bırakamazlar 3 yıldan fazla süre ile tarımsal faaliyeti durduramazlar bunu yaptıkları takdirde ceza alırlar ki bu da devlet için ayrı bir vergi geliridir.