Osmanlı Devleti’nde Vakıfların Toplumsal Hayat İçerisindeki Faydaları Nelerdir?
Vakıf hangi maksatla kurulmuş ise o amaç ortadan kalkmadığı sürece vakıf olarak hizmet etmesi gerekmektedir. Vakıf amaçları mutlaka insanların faydaları doğrultusunda olması gerekmektedir. İnsanların ve insanlığın faydasına olmayan bir iş yapmak maksatlı vakıf kurulamaz. Vakıf sistemi en belirgin şeklini Osmanlı’dan almıştır. En yaygın olarak ve çeşitli amaçlarla Osmanlı da bulunmuştur. Osmanlı zamanında vakıf sistemi kurumsallaşmıştır. Osmanlıda vakıf alanları;
- Eğitim
- Sağlık
- Sosyal yardım
- Diyanet
- Bayındırlık
Gibi alanlarda faaliyet göstermiş ve vakıf alanını zirvede yaşatmışlardır. Vakıf sisteminin Osmanlı da önemi büyüktür. Devletin halkına hizmet etmesinin yanında can ve mal güvenliğini korumaktan, sınırları muhafaza etmeye, Asayişi sağlamaktan, devlet düzenini korumaya gibi bir çok sorumluluğu olan Osmanlıda halka hizmet etme konusunda vakıflara büyük iş düşmektedir. Okul, cami, hastane gibi bir çok hizmet binası ve kuruluşların kurulmasından sorumlu olan vakıflar halkın refahını sağlayan hizmetler vermektedir.
Osmanlı bünyesinde faaliyet gösteren vakıflar, topladığı bağışlar ile birlikte halka faydalı olabilecek yapıların kurulmasına ve işletmesine fayda sağlayarak Osmanlı devletine büyük fayda sağlamıştır. Vakıflar zengin kimselerden alınan bağışlarla yardım ihtiyacı olan insanlara hizmet vermektedir. Osmanlı devleti zamanında vakıflar bu yönü ile bugünkü sivil toplum kuruluşlarına benzetilmektedir. Zengin ile yoksulu tek çatıda buluşturan ve toplumdaki sosyal sınıf farklılıklarının yaşanmadığı Osmanlı Devletinde halk refah içerisinde yaşarken Dünya sınıf ayrımları nedeni ile iç karışıklıklar yaşamıştır.