Osmanlı Dönemi’ndeki ve günümüzdeki aile ve mahalle yapısındaki benzerlik ve farklılıklar nelerdir? Tartışınız.
Osmanlı Döneminde mahalle kavramı toplumsal birliğin temsili olarak kabul ediliyordu. Bu nedenle mahalle ve aile birliğine çok önem veriliyordu. Her mahallede dayanışma ve yardımlaşma her zaman ön plandaydı ve insanlar birbirleriyle çok iyi ilişkiler içindeydi. Özellikle düğün, cenaze vb. törenlerde bu yardımlaşma ve dayanışma çok daha fazla ön plana çıkarak adeta bir imece usulüyle hareket edilirdi. Maddi durumu zayıf olan ailelerin bu merasimlerdeki masrafları da tüm mahalle tarafında karşılanarak mükemmel bir komşuluk örneği sergileniyordu.
Osmanlı Dönemi’ndeki aile ve mahalle yapısı günümüzle kıyaslandığında bazı benzerlikler ve farklılıklar göze çarpar.
Benzerlikler şunlardır:
- Hala mahalle yapısı ve aile yapısı devam etmektedir.
- Osmanlı dönemindeki dayanışma ve yardımlaşmalar kırsal kesimlerde ağırlıklı olmak üzere birçok bölgede devam etmektedir.
- Düğün, cenaze vb. merasimler ufak tefek değişikliklere uğrasa da halen devam etmektedir.
Osmanlı Dönemi’ndeki ve günümüzdeki aile ve mahalle yapısı arasındaki farklara gelince;
- Özellikle büyükşehirlerde dayanışma azalmıştır.
- Mahalleler nüfus olarak çok arttığı için insanlar birbirlerini pek tanımazlar.
- Kış hazırlıkları daha önce mahalleliler tarafından imece usulü yapılırken günümüzde herkes kendi başına yapıyor ve bunun için çoğu kişi kendi memleketine giderek bu hazırlıklarını tamamlıyor.
- Siteler, apartmanlar ve yüksek gökdelenlerde yapılan evler sayesinde komşuluk yok denecek kadar azdır. Aynı binada 60 aile oturuyor ama ne yazık ki kimse kimseyi tanımıyor. Asansörde vb yerlerde karşılaşan komşular birbirlerine selam bile vermiyorlar.
- Yaşlı kişiler toplumdan soyutlanmış ve yalnızlığa itilmiştir. Hatta birçok yaşlı kişi evlatları tarafından terk edilmekte veya huzurevlerine bırakılmaktadır. Böylece aileler parçalanmaya başlamıştır.
- Yardıma muhtaç kişiler artık bireysel yardımlar azalmış ve herkes kendi halinde yaşamaya başlamıştır. Muhtaç kişilere yapılan yardımlar çeşitli yardım kuruluşları ve devlet kurumları tarafından yapılmaya başlanmıştır.