Selçukluların Bir Yükseköğretim Kurumu Olan Nizamiye Medreselerini Açmalarının Sebepleri Neler Olabilir?

Büyük Selçuklu Devleti kurulduktan kısa bir süre sonra Bu Türk devleti Abbasi halifesinin sahip olduğu tüm otoriteyi üzerine alarak İslam’ın sancak devleti haline gelmiştir. Bu dönemde kudretli Sultanların yanı sıra bilime ve edebiyata önem veren tarihin en etkili vezirlerinden biri olan Nizam’ül Mülk de bu durumun gelişmesinde ciddi katkılar sunmuştur.

Nitekim Nizamiye Medreseleri, bu büyük vezir yani Nizam’ül Mülk tarafından Büyük Selçuklu Devleti’nin hâkim olduğu coğrafya üzerinde ülkenin merkezi yerleşkeleri olan çeşitli şehirlerde kurdurulmuştur. Bu medreselerde hem dini ilimler hem de fen bilimlerine dayalı gelişmiş bir eğitim ve öğretim sistemine yapılar oluşturulmuştur. Bu medreseler yürütmüş oldukları eğitim ve öğretim faaliyetleri sayesinde dönemin en gelişmiş eğitim kurumları halini almıştır.

Nizamiye Medreselerinin Açılış Sebepleri

• Nizamiye Medreselerinin açıldığı dönemler İslam âlemin en fazla iç çatışma yaşadığı ve çeşitli mezheplerin ortaya çıkması nedeniyle bölündüğü bir dönemdir. Özellikle de Şia’nın etkinliğini her geçen gün arttırması Şii ulema ile başarılı bir ilmi mücadeleye girişilmesinde bilgili ve donanımlı Sünni din âlimlerine olan ihtiyacı arttırmıştır.
• Bu medreselerde sadece din adamı yetiştirilmemiş, devletin idaresinde kullanılmak üzere kalifiye devlet memurları da bu medreselere devam edenler arasından seçilmiştir.
• Bu medreseler ile okumaya gücü yetmeyen ancak yetenekli gençleri devlet ve millete kazandırmak amaçlanmıştır.
• Dini ilimlerin yanı sıra fen bilimlerinin gelişmesine katkı sağlanmak ve devletin ve milletin bu katkı sayesinde kalkınması amaçlanmıştır.