Sizce insanların kişilik gelişimine etki eden faktörler nelerdir?
İnsanların kişilik özelliklerini belirleyen faktörler bence önce ailesi sora yaşadığı çevre ve genetik yapısıdır. Bu konuda araştırma yapan bilim adamları da bu konular üzerinde çeşitli araştırmalar yapmışlar ve bazı konularda birbirlerine muhalefet etseler de genellikle aynı noktada birleşmişlerdir. Birçok kişisel gelişim uzmanı ve psikologun üzerinde durduğu ve insanların kişisel özelliklerini etkileyen faktörleri şöyle sıralayabiliriz:
Genetik Faktörler: Genlerimizi bizim soyağacımızda bulunan kişilerden bize geçen özelliklerdir. Bu özellikler fiziksel olduğu kadar kişilik yapımız üzerinde de etkilidir. Yani saç ve göze rengimizi, boyumuz ve kilomuz bağlı olduğumuz kuşağa benzediği gibi karakterimiz de bu soyağacından aldığımız kalıtsal özelliklerdir.
Çevresel Faktörler: Yaşadığımız çevre de kişisel özelliklerimizin oturmasına ve gelişmesin de olumlu veya olumsuz olarak katkı sağlar. Çevresel faktörleri aile ve kültürel faktörler olarak da inceleyebiliriz. Örneğin yalan söylemek, hırsızlık yapmak veya çok sinir biri olmak, bu tür alışkanlıkları olan insanlarla sürekli beraber olmamızdan kaynaklanır.
Şöyle ki; eğer küçük bir çocuğu sürekli hırsızlık yapması için zorlarsanız ve bunun kötü bir şey olmadığını ona empoze ederseniz o çocuk hırsız olacaktır ve bunun ne kadar yanlış bir şey olduğunu pek fark etmeyecektir. Bu olumsuz örnek gibi olumlu örneklerde vermek mümkündür. Tam tersi olarak sürekli doğru söylemenin ve insanlara yardım etmenin önemini bilen kişiler içinde büyüyen çocuklar cömert, doğru sözlü ve iyi huylu olacaktır. Burada ailenin önemi büyüktür ve atalarımızın değdi gibi “Ağaç yaşken eğilir” atasözü buna en güzel örnektir.
Kişilerin içinde yaşadıkları kültür, gelenek ve göreneklerde kişilik yapılarının gelişiminde büyük bir role sahiptir. Hangi kültürde yetişirseniz o kültürün size sunduğu özelliklere adapte olursunuz.
Fiziksel Yapımız: Fiziksel yapımızda kişilik özelliklerimin gelişmesine etki eder. Örneğin hastalıklı, yavaş gelişen bir çocuk uyuşuk ve bezgin bir hal içinde olarak büyürse kendine güveni pek olmaz. Bu özellikler uzun süre yaşandığında insanlar üzerinde derin izler bırakır ve kalıcı olur. Diğer bir şekilde sağlıklı ve fiziksel gelişimi normal olan çocuklar da daha başarılı, daha atik ve kendilerine tam güvenen kişilik özelliklerine sahip olurlar.
Diğer Faktörler: Yukarıda saydığımız ve kişilik yapımızı etkileyen faktörlerle birlikte, katıldığımız sosyal gruplar, kitle iletişim araçları, okuduğumuz okul ve inandığımız din de kişilik yapımızı üzerinde olumlu veya olumsuz etkiler bırakabilir.