X kromozomuna bağlı karakterlerin kalıtımında bu karakterlerin doğrudan babadan oğula geçmemesinin nedeni nedir?

X kromozomuna bağlı karakterlerin kalıtımında bu karakterlerin doğrudan babadan oğula geçmemesinin nedenini açıklayınız.

 

Kalıtsal özelliklerin ortaya çıkmasını gen adı verilen DNA kısımları sağlar. Her hücrenin DNA’sı çekirdekte kromozomları oluşturur. Her bir insan vücut hücresinde 23 çift 46 tane kromozom bulunur. Her bir çiftin biri anneden diğeri ise babadan gelmektedir. Bu 23 çift kromozomun bir çifti kadınlarda XX, erkeklerde ise XY şeklindedir. X kromozomundaki özelliklerin nesillerce aktarılmasına X kromozomuna bağlı kalıtım adı verilir. Vücut kromozomlarında her bir özellik için iki biri anneden diğeri babadan gelen iki farklı gen vardır. Bu genlerden hangisi baskın ise özelliğini fenotipte ortaya çıkarır. Fakat erkek bireyler XY şeklinde olup tek X kromozomuna sahip olduğundan X üzerindeki genler baskın da olsa çekinik de olsa fenotipte kendini gösterir.

 

İnsan vücut hücrelerinin 23 çift 46 kromozomlu olduğundan bahsetmiştik. Bu sayının sabit kalabilmesi için yeni nesilleri oluşturacak olan üreme hücreleri mayoz bölünme sonucu oluşur. Mayoz bölünme sonucu kromozom çiftleri birbirinden ayrılır ve kadınlarda 22+X, erkeklerde ise 22+X veya 22+Y kromozomlu üreme hücreleri oluşur. Anneden gelen 22+X ile babadan gelen 22+X birleşirse 44+XX yani dişi birey, anneden gelen 22+X ile babadan gelen 22+Y birleşirse 44+XY yani erkek birey dünyaya gelir. Bu durumdan anlaşılacağı üzere erkeklerin sahip olduğu X kromozomu her zaman anneden gelir. Yani erkek birey X kromozomuna bağlı bütün karakterlerini anneden alır. Babadan X kromozomu erkek bireye gelemeyeceği için X kromozomuna bağlı karakterlerin babadan oğula geçmesi söz konusu olamaz.

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir