Descartes’ın kendisinden şüphe duyulmayacak açık-seçik bir bilgi aramasının nedenleri nelerdir? Varlık ve bilgi görüşleri açısından değerlendiriniz.
Descartes, savunduğu felsefi görüşte yöntemin önemine dikkat çeker. Gerçeği yöntemsiz bir şekilde aramaktansa, hiç aramamanın daha iyi olacağını savunur. Bu bağlamda doğruya ulaşabilmenin ve yanlışı doğrudan ayırt edebilmenin yolunun yöntemden geçtiğini savunur. Sistemi bir şekilde yavaş yavaş ve adım adım yöntemli bir yol izlendiğinde doğruya ulaşılacağını ifade eder.
Ancak, Descartes’in yöntemin daha iyi anlaşılması ve bu yöntemin uygulamaya konulabilmesi için, şeylerin gerçekte var olup olmadığının bilinmesini sağlayan iki kavrama özellikle bakmamız gerekir. Bu kavramlardan biri yönteminde bir parçası olan apaçıklık ve sezgidir.
Apaçıklığı incelediğimizde karşımıza iki kavram çıkar. Bunlar; açıklık ve seçikliktir. Descartes’e göre doğru bilginin kaynağı açık ve seçik olmak zorundadır. Kesin ve doğru bir yargıda bulunabilmek için bu iki kavram önemlidir.
Descartes, bir bilgi seçik olmadan açık olabilir ama açık olmadan seçik olamaz der ve bunu bir örnekle açıklar. Örneğin baş ağrısı bizim için açık bir bilgidir ama seçik değildir. Çünkü baş ağrısının niteliğine ilişkin kesin bir bilgimiz yoktur ve niteliğine ilişkin net bir ayrım yapmak mümkün değildir. Eğer baş ağrısı diğer şeylerden ayıt edilebilir ve niteliği tam olarak belirlenirse seçik olmaktadır.
Descartes’in yöntem anlayışını ve açık-seçik bilgi aramasının başlıca sebebini kendi sözleriyle ifade edersek; “izledikleri yolda çok yavaş ve ağır ağır yürüyenler eğer her zaman doğru yolu izlerlerse, koştuğu halde gittiği yoldan uzaklaşanlara göre çok daha ileriye gidebilirler.”