Osmanlı Devletinde Pencik sistemi ne zaman uygulanmaya başlanmış ve hangi olaydan sonra uygulanmasında zorluklar yaşanmıştır?
Pencik kelimesinin beşte biri anlamına geliyor olması ismin çıkışını simgeler. İslam hukukunda savaşlardan sonra elde edilen ganimetlerden olan esirlerin beşte birinin acemi ocağına alınmasıyla başlamıştır. İlk olarak 1. Murat döneminde yapılan tavsiyelerle ortaya çıkan bu sistem Yıldırım Bâyezid zamanında kaybedilen Ankara savaşı ile oluşan boşlukla işleyemez hale gelmiştir.
Kazanılan savaşlar sonunda İslam hukukun uygulanması ile ganimetler elde ediliyordu. Mallar ve esirler bölüştürülüyor ayrı ayrı pay ediliyordu. Esirlerden küçük Hristiyan çocukları ilk olarak pençik sistemi ile acemi ocağına alınsa da sonrasında sistem değiştiriliyor öncelikle Türk’e vermek adıyla bir Türk aile yanına yerleştirilip belirli örf adet ve geleneklerin eğitimi alındıktan sonra acemi ocağına kabul ediliyordu. Verilen ailelere baktığı ve alındığı için belli miktarda para ödeniyor bu sayede Osmanlının kendi bünyesinde kalıyorlardı. Sistemin sonrası için değiştirilmesi çocukların sürekli olarak kaçıp ailelerini ziyaret etmesinden kaynaklanıyordu. Savaşların olmayışı sistemin tekrar değişmesini gerektirmiş hali hazırda olan Hristiyan ailelerden de beşte bir oranında pençik sistemi gereğince çocuklar alınmıştır. 1402 yılında Ankara savaşı sonrasında yenilen Osmanlı da yönetimsel boşluk oluşmuş kaos düzeni hakim olmuştu. Oluşan bu boşluk sistemin sürekliliğinin önünü kesmiş sistem ilerleyemez hale gelmiştir. Sonrasında ise devşirme sistemi uygulanmaya konmuş pençik sistemi ile benzer nitelikler taşımıştır.