Tarih boyunca devletlerin farklı yönetim şekillerine sahip olmasının sebebi ne olabilir? Tartışınız.
Tarihte kurulan devletler baktığımızda genellikle bir aile veya etnik bir grubun üyelerinin devleti oluşturduğu ve yönettiğini görürüz. Bu hem kurulan Türk devletleri için hem de dünyadaki diğer devletler için geçerli bir uygumaydı. Tabi kurulan bu devletlerin o dönemdeki konjonktürel durumdan kaynakladığını da unutmamak gerek.
Tarih boyunca kurulan ve farklı yönetim şekillerine sahip olan devletler ile örneklerle açıklayacak olursak;
Osmanlı Devleti’nin kuruluş aşamasını inceleyerek işe başlayabiliriz. Şöyle ki; Selçuk Devleti’nin Anadolu’ya gelişi ile başlayan süreçte birçok Türk Beyliği kendi içlerinde bağımsız olsalar da Selçuklu Hükümdarlarına bağlıydılar. Bu beylikler genellikle göçebe bir hayat sürüyorlardı ve zaman içinde yerleşik düzene geçti. Örneğin, Ertuğrul Gazi’nin Oğuzların Kayı boyundan gelen bir bey olduğunu hatırlayalım.
Ertuğrul Bey kendi hedeflerini gerçekleştirmek için abisinin başta olduğu obadan ayrılarak “Söğüt” bölgesine göç etmiş ve orada yerleşik düzene geçmiştir. Ertuğrul Bey’in başında olduğu oba elbette birçok aileden oluşmaktaydı. Ancak yapılan seçimlerle Kayı Boyu’nun lideri olarak Ertuğrul Bey kabul edildi.
Bunun en büyük nedeni Ertuğrul Bey’in yapmış olduğu seferler ve elde ettiği büyük başarılardan kaynaklıdır. Kazanılan savaşlar neticesinde obasındaki herkes maddi bir refaha da kavuşmuştur. Diğer bir neden ise Ertuğrul Bey’in babası Süleyman Şah’ın obadaki stratejik konumudur. Aslında bu bir nevi babadan oğlu geçen bir töre sistemi olarak da düşünebiliriz.
İleri ki zamanlarda Ertuğrul Bey’in oğlu Osman Gazi, çevresindeki tüm beyliklerle anlaşarak batıdaki Bizans’a karşı güçlü olmak için bir atılım yaparak Osmanlı Devleti’ni kurmuştur. Bu yeni devletin kurulmasının en büyük nedeni ise Selçuklu Devleti’nin parçalanmasıdır. Kendi varlıklarını devam ettirmek için Türkler her devirde dönemin şartlarına uygun yeni devletler kurmayı başarmıştır.
Osmanlı Devleti’nin devamında yukarda da değindiğimiz gibi en büyük emeği ve çabayı Kayı boyu gösterdiği için bir devlet geleneği olarak Padişahlık babadan oğla geçerek devam etmiştir.