Türk birliğinin sağlanmasında İslamiyet’in etkileri neler olabilir?
- Siyasi, dini, kültürel ve sosyal birçok neden Türklerin birliğinin sağlanmasında etkili olmuştur. Türkler farklı yerlerde farklı devletler kurmuştur. Dünya üzerindeki sistem düşünüldüğünde genel anlamda birbirlerinin rakibi olarak görülmeleri oldukça normaldir. Türker, dünya üzerinde adil bir sistem kurmanın hayalleri peşinde koşmuştur. Adil sistemi kurmak için de çeşitli çalışmalar yapmışlardır. Adil bir sistemin kurulması için yapılan çalışmalar zamanlar devletleşme anlayışına dönüşmüştür. Türklerin hayalindeki adil yönetimin İslam ile sağlanabilecektir. İslamlaşan Türkler, Türk birliğini sağlamak için İslam anlayışından yararlanmışlardır.
- İslamiyet, sosyal düzen, lidere bağlılık, birlik, beraberlik, ekonomik adil sistem, insan hakları, anne babaya iyilik, akraba ilişkileri gibi inançları Türklerle benzerlik göstermektedir. İslam’ın bu inançları, Türklerde var olan düşünceleri pekiştirmiştir. Sonuç olarak Türkler birlik ve beraberlik içinde yaşayarak örf ve adetlerine bağlı kalmalarını netice vermiştir. Göçebelikten kurtulmuşlar, tarım yaparak geçimlerini sağlamayı öğrenmişlerdir. Göç etmeden bir yerlere bağlı kalmaları Türklerin çok sayıda medeniyet ve devlet kurmasını sağlamıştır.
- İlk Türk İslam devletlerinin yönetim sisteminde İslamiyet öncesi Türk ahlak ve töre anlayışı kabul edilmiştir. Türk kültürünün İslam kültürü ile kaynaşması ve Türk İslam kültür medeniyetinin temelleri ilk olarak Karahanlılar döneminden itibaren atılmıştır. Türk İslam devletlerinden biri olan Gazneliler, Karahanlıların attığı temellerin üzerine bina ederek devlet ve kültür yapılarını geliştirmiştir. Gaznelilerin geliştirdiği anlayış Büyük Selçuklu Devleti’ne, Selçuklulardan da diğer devletlere geçmiştir. İlk dönemlerden beri Türklerde bulunan cihan hakimiyeti İslamiyet’teki cihad anlayışı ile birleşerek Türk birliğinin gelişmesinde etkili olmuştur.