Türkiye’de birbirinden çok farklı iklim tiplerinin etkili olmasının nedenleri nelerdir?

Ülkemizde farklı iklimlerin görülmesinin temel nedeni; ülke içerisinde var olan yeryüzü şekillerinin dağılımından kaynaklı olarak ifade edilmektedir. Aynı zamanda da ülke sınırlarının 3 kısmını çevreleyen denizler de iklimi değiştiren önemli etmenler arasında yer almaktadır. İklim şartlarını fazlasıyla değiştirerek ortalamanın altında ya da üstünde seyretmesine neden olan bu tip uygulamalardan dolayı farklı iklimler ve farklı hava koşulları görülmesi de mümkün olan bir durum olarak ifade edilmektedir.

Türkiye içerisinde var olan iklimlerin kendini göstermesinde ilk olarak etkin olan ülkemizin matematiksel konumu olarak ifade edilmektedir. 36-42 kuzey enlemleri içerisinde var olan ülkemizin orta iklim kuşağı bölgesinde yer aldığını söyleyebiliriz. Bundan kaynaklı olarak da matematiksel konumun etkili olduğu sonuçların başında yer alan ılıman iklim şartlarının ülkemiz içerisinde görülebildiğini de söylemek mümkündür.

Matematiksel konum kadar özel konum da iklimlerin belirlenmesinde açığa çıkmaktadır. Özel konumda daha çok ülkenin içerisinde var olan durumlar değerlendirilmeye alınarak iklimlerin temellendirilmesi sonucu ortaya çıkmaktadır.Özel konuma bağlı olan kara ve denizlerin dağılışı durumu denizlerin etkisinden dolayı kıyı bölgelerimizin daha sıcak bir iklime sahip olduğunun göstergesidir. Denizlerden uzaklaşılması halinde ise ılıman iklim daha sert olan karasal iklime yerini bırakacaktır. Bundan kaynaklı Ege Bölgesi; İç Anadolu Bölgesi’ne oranla daha iyi bir mevsim şartlarını içeren bölge olarak adlandırılabilecektir.

Yükselti de özel konumun içerisinde yer alan ve iklimi değiştiren temel kriterler arasında yer almaktadır. Türkiye içerisinde yükselti ortalaması batıdan doğuya doğru gidilmesi halinde artış sağladığından dolayı sıcaklık değerleri de aynı oranda bir düşüş yaşamaktadır.Dağların uzanış biçimi de iklimin değişmesinde son derecede etkilidir. Ege kıyılarında dik bir biçimde uzanan dağların sıcak havayı daha içlere girmesini sağlayan bir etmen olarak değerlendirilmektedir. Bunun aksine dağların paralel olarak uzandığı Akdeniz ve Karadeniz kıyılarında ise sıcaklığın etkilediği bölgeler daha sınırlı bir konumda yer almaktadır. Bu nedenle de ülke içerisinde farklı ve değişken iklim koşullarını görebilmek son derecede mümkündür.