Ülkelerin Siyasi Sınırları İle Doğal Sınırlar Arasında Nasıl Bir İlişki Olabilir? Zagros Dağları’nın Coğrafi Özelliklerini Göz Önünde Bulundurulduğunda Türkiye – İran Sınırının Belirlenmesindeki Etkisi Ne Olabilir?
Tarihi dönemler içerisinde meydana gelen savaşlar ve bu savaşlar sonrasında savaşa katılan devletlerarasında birtakım anlaşmalar imzalanmıştır. Genel olarak birbirlerine sınır halinde bulunan veya ortak bir noktadaki toprak parçası için savaşa katılan bu devletlerarasında imza edilen anlaşmalarda siyasi sınırları tespit etme sürecinde iki bölge arasındaki doğal sınırların niteliği göz önüne alınmıştır. Oldukça belirleyici bir niteliğe sahip olan bu doğal sınırlar içerisinde dağ, çöl ve deniz gibi unsurlar yer almakta olup özellikle yüksek dağların arkasında yer alan topraklara hakimiyet sağlanması ve bu bölgelerin istenen şekilde korunması oldukça zor bir hal almıştır. Doğal oluşumların varlığı sayesinde sınırlar arasında planlanan taslaklar üzerinde değişiklik yapılmıştır.
Türkiye ile İran devletleri arasında yer alan ve oldukça stratejik bir öneme sahip olan Zagros Dağları yaklaşık olarak 1500 km uzunluğa sahip olup en yüksek noktasının yerden yüksekliği ise 5 bin 98 metre seviyesine ulaşmaktadır. İki ülke arasında yapılan anlaşmalar doğrultusunda Türkiye için bu dağın arkasında yer alabilecek bir toprak parçasına hakim olmak ve bu bölgede yaşayan halkın can ve mal güvenliğini korumak oldukça zor bir durum olacağı için Zagros dağı doğal sınır olarak kabul görmüştür. 1639 yılında Osmanlı Devleti ile İran arasında imzalanan Kasr-ı Şirin antlaşması Cumhuriyet döneminden itibaren esas alınarak üzerinde küçük değişiklikler yapmak suretiyle halen geçerli sayılmaktadır. Böylelikle bölgede istenen huzur ortamının sağlanması mümkün hale gelmiştir.